در علم اقتصاد، سرمایهگذاری یعنی خرید کالایی که در حال حاضر مصرف نمیشود اما در آینده فرد به آن نیاز پیدا خواهد کرد و آن کالا برای او سودآور خواهد بود. امروزه اما سرعت نوآوری در صنعت مالی جهان، به شکلی شده که تقریبا هر ساله شاهد پیدایش ابزارهای مالی نوین، تکنیک های جدید تجزیه و تحلیل و یافته هایی تازه در زمینه نظریه های مالی هستیم.
البته تصور بسیاری از مردم از بازارهای مالی با ترس و نگرانی همراه است و در اکثر مواقع به یکدیگر توصیه میکنند وارد چنین بازارهایی نشوند زیرا بسیار پرخطر هستند و هر لحظه ممکن است داراییشان را از دست بدهند.
آیا شناخت درستی از بازار های مالی وجود دارد ؟
واقعیت این است که آنان شناخت درستی از فعالیت این نوع بازار نداشته و تجربه ای از حضور در آن ندارند. آنان همواره از دور شاهد فعالیت سهامداران و سرمایه گذاران بودهاند و کسانی را نیز دیدهاند که یک شبه همه پولشان را باختهاند.
کارشناسان اقتصادی معتقد هستند؛ این نوسان و ریسک، جذابیت بورس است و سهامداران می توانند به سادگی و با مدیریت، سود خود را از سرمایه گذاری شان در سهام به دست آورند و یک ریسک متعادل را ترسیم کنند و با آگاهی از فرمول سرمایه گذاری به هدف خود برسند.
اما این روی بد سکه است. آیا نمیتوان در بازارهای مالی کار کرد و درآمد خوبی داشت، بدون اینکه تمام سرمایه را از دست بدهیم؟ آیا فرمولی وجود دارد که به ما بگوید چگونه در بازارهای مالی منطقی عمل کنیم؟ پاسخ تمام این پرسشها را میخواهیم در این نوشتار بررسی کنیم.
خودشناسی
در ابتدا بهتر است از خودشناسی بگوییم. شما خودتان و ذهنتان را چقدر میشناسید؟ شخصیت کاری را چگونه ارزیابی کرده و به میزانی که واقعا دوست دارید، درآمد کسب میکنید؟ چه برنامهای برای ارتقای آن دارید؟
توصیه این است که جواب تمام سوالات بالا را برای خودتان مشخص کنید و در حد امکان روی کاغذی بنویسید. این کار باعث میشود ذهتان بیشتر روی اهدافی که دارید متمرکز شود و برای آن راهی پیدا کند. نکته مهم درباره لزوم این کار این است که شما بدون خودشناسی نه تنها در بازارهای مالی که در هیچ کار دیگری موفق نخواهید بود. چرا که ذهنتان هیچ هدفی ندارد که برای دستیابیش حرکت کند.
واقعیت و ماهیت
بازارهای مالی، بسیار جذاب، بسیار پرسود، بسیار خطرناک و بسیار پرریسک هستند. این چهار واژه به خاطر بسپارید، چرا که آنها همیشه در رابطه با بازارهای مالی کنار هم هستند. هر بازاری که دارای سود زیاد باشد، ریسک بالایی هم دارد. اما این امر بدان معنی نیست که ورود به بازارهای مالی تنها با ریسک همراه است و به نوعی باید عنصر شانس کمکتان کند. بلکه بازارهای مالی مانند هر نوع بازار یا کسب و کار دیگری دارای منطق و اصول خودش است که اگر رعایت شود، میتواند سود و لذت را همراه با یک ریسک متعادل در پی داشته باشد. بنابراین این نوع بازار میتواند بستر بسیار خوبی برای تحقق اهدافتان باشد. همان اهدافی که چند لحظه پیش در ذهنتان مرور کردهاید.
وارد بازارهای مالی شوید
سه نوع تیپ شخصیت سرمایهگذاری وجود دارد و برای ورود بازارهای مالی باید بدانید که جزو کدامیک از تیپهای شخصیتی سرمایهگذاری هستید.
1. معاملهگر Trader: کسانی که دارای این تیپ هستند، به نوعی عاشق خرید و فروش و معامله هستند. اینکه کالا یا خدمتی را بخرند و در قیمت بالاتر بفروشند. این نوع افراد همیشه به دنبال قیمتهای پایین برای خرید هستند و تا جایی که میشود برای افزایش قیمت صبر میکنند. برای یافتن یک شخصیت معاملهگر حتما نیاز نیست در بازارهای مالی جستجو کنید، هر کسی که چیزی را بخرد و در قیمت بالاتر بفروشد، یک معاملهگر است.
2. سرمایهگذار Investor : این شخصیت عمدتا حوصله خرید و فروش در بازههای کم را ندارند. آنها همیشه در جستجوی جایی هستند که پولشان را سرمایهگذاری کنند و در پایان هر ماه یا هر سال سود بگیرند ریسک کمتری را نسبت به تیپ معاملهگر قبول میکند و غالبا در پروژههایی سرمایهگذاری میکند که بداند حداقل تضمینی برای بازگشت سرمایه وجود دارد.
3. بازاریاب Marketer : بازاریابها عاشق جذب افراد و فروش محصولاتشان و برقراری ارتباط با دیگران هستند. یک بازاریاب وقتی موفق به فروش محصولش میشود، لذت میبرد و به هدفش رسیده است. آنها همچنین همیشه به دنبال جذب افراد در پلتفرمهای گوناگون هستند تا بدین شکل درآمدزایی کنند. بازاریابها از ایجاد ارتباط با دیگران بسیار لذت میبرند.
اکنون خود را بشناسید و پس از شناخت خود آیا حاضر هستید چندین ساعت در روز بازار را رصد کنید و به تحلیل نمودارها بپردازید و خرید و فروش کنید؟ یا اینکه میخواهید فقط پولی را سرمایهگذاری کنید و وقتی به سود رسید آن را برداشت نمایید؟ آیا تحمل ضرر در بازار را دارید؟ آیا از ارتباط با دیگران لذت میبرید و همیشه به دنبال ایجاد ارتباط هستید؟
اغلب شخصیت های فعال در بازار سرمایه ترکیبی هستند مثلا فردی 60درصد معاملهگر است و40 درصد سرمایهگذار. و فعالیتش در بازارهای مالی بر طبق ترکیب شخصیتی تنظیم می کند.
البته فرد باید بداند به کدامیک از بازارهای مالی علاقه بیشتری دارد و میتواند در آن پیشرفت کند. آیا بازار سهام را بیشتر میپسندد یا بازار ارزهای دیجیتال؟ شاید هم در بازارهای نفت و طلا و دیگر کالاها استعداد و علاقه داشته باشد. البته گاهی هم این علاقه ترکیبی است و مثلا یک فرد هم میتواند در بازار سهام خرید و فروش کند و هم در بازار ارزهای دیجیتال.
فرمولی برای سرمایه گذاری
سوالی که همواره ذهن سهامداران را به خود مشغول می کند این است، چگونه سرمایه خود را مدیریت نماییم تا ریسک را به پایینترین حد خود کاهش دهیم. برای این مهم فرمولی وجود دارد که رعایت آن میتواند در بازارهای مالی موفقیت را به همراه آورد و در صورت شکست نیز ضرر زیادی تحمیل سهامداران نکند.
برای شروع ابتدا باید کل سرمایه زندگی خود را به صورت مبلغ درآورید (چه ریالی یا دلاری). حال طبق این درصدها سرمایه خود را تقسیم کنید:
۵۰ درصد سرمایه امن: بدین معنی که نیمی از سرمایه کل زندگی شما باید در امنیت باشد و روی چیزهایی سرمایهگذاری شده باشد که نوسان بسیار کمی دارند. مانند خانه، زمین، طلا و دیگر سرمایهگذاریهایی که مطمئن هستید نوسان قیمتی کمی دارند و از بین نمیروند. اینگونه یک امنیت خاطر خوبی برای خودتان فراهم میکنید که به شما برای کار در بازارهای مالی کمک میکند.
۱۰ درصد سرمایه آزاد: سعی کنید همیشه 10 درصد سرمایهتان به صورت نقد همراه داشته باشید تا اگر زمانی فرصتی پیش آمد که تشخیص دادید باید چیزی بخرید، پول داشته باشید. مثلا گاهی پیش میآید که شخصی زمینش را میخواهد به زیر قیمت بفروشد و به شما میگوید. در این صورت اگر سرمایه آزاد نداشته باشید این فرصت را از دست میدهید.
۱۰ درصد ملزومات دارای ریسک: اگر میخواهید وسایلی که ریسک نسبتا بالایی دارند مانند خودرو را خریداری نمایید، بهتر است تنها 10 درصد کل سرمایه خود را به آن اختصاص دهید. اینگونه اگر خسارتی به آن وسایل وارد شد، توانایی جبرانش را خواهید داشت.
۳۰ درصد سرمایهگذاری در بازار: هنگامی که میخواهید وارد بازارهای مالی و یا هر سرمایهگذاری دیگری شوید، تنها 30 درصد سرمایهتان را مصرف کنید. و از همه مهمتر اینکه سهم مورد نظر برای سرماهی گذاری را به سه سبد 10 درصدی تقسیم کنید و به اصطلاح پرتفوی سرمایهگذاری داشته باشید تا اگر یکی از سبدها ضرر کرد، سود سبد دیگر آن را جبران کند. به طور کلی سعی کنید همه مبلغی را که برای سرمایهگذاری در نظر میگیرید، تنها در یک سبد نباشد.
قطعا با فرمول سرمایه گذاری تدوین شده و مدیریت سرمایه نه تنها می توان آن را به سود رساند بلکه لذت سرمایه گذاری به یکی از عادات هیجان انگیز هر سهامدار در بازار سرمایه تبدیل می شود. به عبارتی، اگر با این فرمول وارد بازارهای مالی شوید، دیگر از آن دسته انسانهایی نخواهید بود که میگویند بازارهای مالی خطرناک هستند و باید از آن دوری کرد بلکه همواره روی خوش سکه این بازار ها را خواهید دید.
در پایان اگر تمام فرمول را نیز بکار بگیرید برای فعالیت در بازارهای مالی بهتر است یک فرد با تجربه در کنار خود داشته باشید. مانند کسی که میخواهد شنا یاد بگیرد و در کنار یک شناگر دیگر در قسمت عمیق استخر شیرجه میزند حضور یک فرد با تجربه و آگاه از بازی ها و نوسانات بورس برای هر سرمایه گذاری از واجبات به شمار می رود و حضورشان خالی از لطف نیست. آنان می توانند؛ کمک کنند تا مسیر شفاف شود وسهامدار، ابزارهای معاملاتی را بشناسد؛ به خوبی از آنها بهره ببرد و لذت مدیریت سرمایه گذاری را با کمترین ریسک شاهد باشد.