به گزارش بنکر، چیزی حدود دو ماه پیش بود که شورای‌عالی مقابله با جرایم پولشویی و تأمین مالی تروریسم اعلام کرد مردم دیگر مدارک کپی مدارک شناسایی خود را به بانک‌ها ندهند و حالا بانک مرکزی هم در بخشنامه‌ای اعلام کرده است که بانک‌ها می‌توانند مشخصات هویتی را با اصل مدارک تطبیق داده و پس از احراز هویت و استعلام برخط از سازمان ثبت احوال، کدرهگیری را در پرونده‌ها نگهداری کنند. کارشناسان بانکی می‌گویند این اقدام بانک‌ها برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی در این زمینه است.
بانک‌ها دیگر کپی نگیرند
بانک مرکزی در جدیدترین بخشنامه‌اش تأکید کرده که احراز هویت و شناسایی مشتری یکی از ارکان و الزامات مقرر در قانون مبارزه با پولشویی و ضوابط اجرایی آن است. سال ۱۳۸۸ و براساس آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی، بانک‌ها و موسسات اعتباری مکلف شدند مدارک مربوط به سوابق شناسایی ارباب رجوع هنگام ارایه خدمات پایه را به صورت فیزیکی یا سایر روش‌های قانونی، حداقل به مدت پنج‌سال بعد از پایان عملیات نگهداری کنند. همچنین براساس مفاد دستورالعمل چگونگی شناسایی مشتریان ایرانی موسسات اعتباری قرار شد در شناسایی کامل شخص حقیقی مشخصات اعلام شده از سوی مشتری باید توسط دارنده امضای مجاز در موسسه اعتباری با اصل مدارک معتبر تطبیق داده شود و پس از تأیید و درج عبارت «تصویر برابر اصل است» بر روی آنها توسط وی در سوابق مشتری نگهداری شود. با این حال در سال‌های اخیر با توجه به توسعه دولت الکترونیک و جلوگیری از تبادلات کاغذی قرار شد طرح عدم اخذ تصویر شناسنامه و کارت ملی در استان قم به‌عنوان استان پایلوت اجرا شود و حالا این موضوع در سراسر کشور به اجرا گذاشته شده است.
دردسر پولشویی با مدارک کپی
یکی از اتفاقاتی که در سیستم بانکی کشور با کپی مدارک افراد رخ می‌دهد، پولشویی است. پولشویی با مدارک شناسایی افراد تبدیل به یکی از معضلات اقتصادی شده و بارها از زبان مسئولان شنیده‌ایم که با استفاده از مدارک هویتی افراد مختلف هزاران‌میلیارد پول جابه‌جا شده، درحالی که سرنخ‌ها نشان می‌داد که این افراد حتی روح‌شان هم خبر نداشته و کلاهبرداران با استفاده از مدارک شناسایی این افراد اقدام به پولشویی کرده‌اند.
اتفاقاتی از این دست باعث شد تا بالاخره شورای‌عالی مقابله با جرایم پولشویی و تأمین مالی تروریسم تصمیم تازه‌ای برای حل این معضل بگیرد تا از این به بعد مشتریان برای انجام هرگونه خدمات بانکی کپی مدارک خود را به بانک‌ها نبرند، چون دیگر ارزش و اعتباری ندارند و مشتریان بانک‌ها از این پس برای دریافت هرگونه خدمات بانکی غیرپایه نظیر واریز، برداشت نقدی و … حتما باید اصل کارت‌ملی خود را به همراه داشته باشند.
بهاءالدین‌هاشمی، کارشناس بانکی درباره نگرفتن کپی مدارک شناسایی از افراد برای خدمات بانکی به «شهروند» می‌گوید: «دلیل این تصمیم جلوگیری از تبانی کلاهبرداران با کارمندان بانک است وگرنه همه ما می‌دانیم مردم برای مراجعه به بانک‌ها و انجام خدمات بانکی حتی اگر اصل مدارک شناسایی را به همراه داشته باشند، حضور خودشان هم الزامی است، اما کلاهبرداران و سودجویان می‌توانند از طریق معامله با بانک‌ها و کارکنان آنها با استفاده از کپی مدارک شناسایی فرد بدون اینکه خود او حضور داشته باشد، اقدام به افتتاح حساب یا واریز و برداشت وجه کنند.»
کارشناس بانکی با اشاره به اینکه بانک‌ها باید روی عملکرد کارکنان خود نظارت بیشتری داشته باشند تا جلوی تخلفات گرفته شود، می‌گوید: «لازم است بانک‌ها بیشتر از همیشه روی عملکرد کارکنان خود نظارت داشته باشند و حتی اگر لازم باشد این کنترل نامحسوس باشد، تا جلوی تخلفات گرفته شود وگرنه تصویب قوانین مختلف تاثیری روی جلوگیری از تخلفات ندارد. حتی این امکان هم وجود دارد با حضور خود مشتری هم تخلفاتی در زمینه افتتاح حساب یا بقیه کارهای بانکی پیش بیاید پس نظارت روی عملکرد کارکنان بهترین راه‌حل برای مقابله با پولشویی است.»
