• درباره ما
  • تماس با ما
  • RSS
دوشنبه 3 مهر 1402
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
بنکر | Banker
  • صفحه اصلی
    • اخبار روز
    • طلا و ارز
    • گزارش روز
    • اقتصاد
    • دیگه چه خبر ؟
    • بنکر پلاس
    • یادداشت
    • کافه بانک
    • تاریخ و اقتصاد
    • قانون بانکداری
    • آموزش بانکداری
  • ویژه بنکر
  • بانکداری
    • نرخ سود
    • نرخ سهام
    • شعب بانک ها
    • تماس با بانک ها
    • استخدام در بانک ها
  • طلا و ارز
  • ارز دیجیتال
  • وام
  • بانکداری الکترونیک
    • دریافت شماره شبا بانک ها
    • خدمات الکترونیکی بانک ها
    • بانکداری اینترنتی
  • اقتصاد
  • صفحه اصلی
    • اخبار روز
    • طلا و ارز
    • گزارش روز
    • اقتصاد
    • دیگه چه خبر ؟
    • بنکر پلاس
    • یادداشت
    • کافه بانک
    • تاریخ و اقتصاد
    • قانون بانکداری
    • آموزش بانکداری
  • ویژه بنکر
  • بانکداری
    • نرخ سود
    • نرخ سهام
    • شعب بانک ها
    • تماس با بانک ها
    • استخدام در بانک ها
  • طلا و ارز
  • ارز دیجیتال
  • وام
  • بانکداری الکترونیک
    • دریافت شماره شبا بانک ها
    • خدمات الکترونیکی بانک ها
    • بانکداری اینترنتی
  • اقتصاد
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
بنکر | Banker
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج

روایت اختلاس در عصر زندیه

18 آذر 1398
در تاریخ و اقتصاد
A A
0

با آغاز عصر زند بخصوص دوره کریم خانی، جلوی این اجحافات تا حد بسیار زیادی گرفته شد و به قول لطفعلی آذر بیگدلی از شعرای بازگشت ادبی در دوره زندیه: «مفسدان ایران که پیوسته به قاطبه مساکین استیلا داشتند، دست تطاول در آستین درآورده، یارای تعدی ندارند و گلشن خزان دیده عراق و فارس و گلزار آفت رسیده دارالمرز و آذربایجان از اهتزاز نسیم عدلش به تازگی رنگ بهار گرفته» و به قول میرزا محمد کلانتر فارس: «از وکیل دنیاری و حبه‌ای ندیدیم که بی‌حساب از کسی گرفته باشد.»

چند نمونه از برخورد با متخلفین در عصر کریم‌خانی را چه در منابع زندیه و چه در مراجع دوره قاجار می‌توان مشاهده کرد. ماجرای تنبیه محمدتقی خان بافقی حاکم یزد حاوی مطالبی آموزنده و جالب توجه است. هنگامی که کریم خان از شیراز به قصد تعقیب محمدحسن خان قاجار حرکت کرد و در طول راه برای انتظام ولایات به یزد قدم گذاشت؛ خبر‌هایی مبنی بر بدرفتاری خان مزبور با اهالی یزد به کریم خان رسید.
 
همان‌طور که کتاب تاریخ گیتی‌گشا می‌گوید: «جمعی از مسلمانان را بدون جرمی به نیشتر جفا کور و گروهی از مسلمانان را به تیغ از زندگانی مهجور کرد و دکان شیادی گشوده بود.» وی سرانجام توسط زکی خان محبوس شد.
 
حاکم دیگری به‌عنوان حاکم یزد منصوب و او را به اردو بردند و مأمور به همراه اردو شد و «جنابش ضعیف و ذلیل و انگشت نمای نزدیک و دور گشت.» او پس از مدتی مجدداً به حکومت یزد منصوب شد، اما دوباره سوء رفتار خود را با اهالی یزد از سرگرفت.

جمعی از اهالی یزد به شیراز رفتند و به قصد دادخواهی اعتراض خود را به کریم خان رساندند. حاکم شهر به شیراز احضار شد. ماجرا از این قرار بود که اهالی یزد می‌گفتند که چهل هزار تومان بدون حساب و کتاب از آن‌ها گرفته شده و محمدتقی خان انکار می‌کرد. سرانجام این پرونده به محکمه شرع محول شد و اهالی توانستند از این مبلغ، مقدار پانزده هزار تومان را اثبات کنند و مقدار بیست و چهار هزار تومان دیگر توسط وی انکار می‌شد و توسط اهالی اصرار.
 
قضات یا به عبارتی حکام شرع در آن زمان رأی بر این صادر کردند که متهم باید توسط محصلین به شاهچراغ برده شود و هشت هزار قسم بر او واجب شد: «سه روز و سه شب در ازای غذای چاشت و شام، هشت هزار قسم میل فرمودند: و از آغاز صبح تا غروب به جای هر نوع از کلام، تلفظ به اسماء جلاله فرمودند.» مبلغ اثبات شده به اهالی یزد برگردانده و از اهالی مظلوم دلجویی شد.

حکایت دیگری در کتاب رستم الحکما وجود دارد به این صورت که یکی از زنان ثروتمند تبریز الماسی گرانبها داشت و قصد فروش آن را کرد که این خبر به حاکم شهر رسید. حاکم آن زن را با دانه الماسش احضار کرد و به زن گفت که این الماس را خریدارم.
 
امشب نزد من باشد تا از اصل و غیراصل بودنش مطمئن شوم و فردا بهایش را به تو تسلیم کنم. زن به خانه رفت و حاکم شهر حکاکی را مأمور کرد تا بدلی از الماس با جنس بلور بتراشد و به جای الماس واقعی قرار دهد. روز بعد حاکم شهر به آن زن گفت که این الماس را نمی‌خواهم و می‌توانی به هرکه می‌خواهی بفروشی. زن حقه را گشود و برای دادخواهی به شیراز و ارگ حکومتی رفت و اعتراضش را به وکیل رسانید. کریم خان پس از کمی تأمل گفت، اندکی صبر کن، خداداد خان آن الماس را به جای مالیات برای من خواهد فرستاد.
 
پس از مدتی الماس به جای مالیات به شیراز فرستاده شد. کریم خان در نامه‌ای به خداداد خان که حاوی الماس قلابی بود، مالیات مربوطه را طلب کرد. آن زن خواست که الماس را به کریم خان پیشکش کند، موافقت نشد و الماس با قیمت تمام و مبلغی اضافی از او خریداری شد و او را خلعت دادند و روانه تبریز کردند.

حکایات دیگری نیز در کتاب کریم خان زند اثر جان ر. پری وجود دارد: «می گویند حاکم مازندران از سوداگری مبلغ ناقابل دوعباسی به زور گرفته بود و آن مرد به شیراز شکایت کرد. وکیل فوراً فرستادگانی را جهت کشاندن حاکم به دربار گسیل داشت، در دربار او را از حکومت معزول ساختند.
 
طی مدت شش هفته به مرد دادخواه در قصر جا و غذا دادند و هنگام بازگشتش به مازندران نه تنها خرجی راهش را پرداخت کردند بلکه مبلغی به‌عنوان خسارت ناشی از فقدان درآمد به علت غیبت از محل کسبش به او داده شد و خسارت این مخارج و کار‌ها به خاطر دو عباسی اجحاف از حاکم معزول گرفته شد…
 
در ارومیه گروهی از بازرگانان که راهزنان آن‌ها را غارت کرده بودند به رضا قلی خان حاکم ارومیه شکایت کردند. مشارالیه قیمت کالاهایشان را به آن‌ها پرداخت کرد تا گرفتار اتهام مسامحه نشود و اندکی بعد نیز اموال مسروقه پیدا شد.»

* نیما زند یافت آبادی/ پژوهشگر تاریخ

برچسب ها: اختلاسفقرغارتزندیه
توئیت1اشتراک گذاری1اشتراک گذاریاشتراک گذاریارسالارسال

مرتبط پست ها

فقر و بی پولی

مکانیسم محاسبه خط فقر مطلق

گرانی و تورم ايرانی ها را عصبانی تر کرده است

گرانی و تورم ايرانی ها را عصبانی تر کرده است

فراهم كردن نان برای مافيا

فراهم كردن نان برای مافيا

سقوط اقتصادی

افت جایگاه جهانی ایران در درآمد سرانه

پست‌ بعدی

آنها از رشد چند برابری نرخ ارز خبر داشتند؟

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین اخبار

  • نرخ تورم شهریورماه اعلام شد
  • دلار مانع از صعود طلای جهانی شد
  • مهلت بخشودگی جرایم مالیاتی تمدید شد
  • افزایش نرخ سود بین بانکی در هفته پایانی شهریور
  • پرداخت کمک ودیعه مسکن تا پایان سال
  • هفته‌ای خوب برای این ۳ ارز دیجیتال
  • دو سناریو پیش بینی قیمت دلار
  • کدام بازار بیشترین سوددهی را داشت؟
  • بیشترین سود نصیب سپرده گذاران بانکی شد
  • پروژه‌های NFT بی ارزش شدند
  • محمدحسین ماندگار/ پیوند قلب‌ها
  • وارطان هوانسیان؛ طراح بانک سپه
  • وام مسکن با قسط ماهی 20 میلیون تومانی!
  • بانک ایران زمین حامی ابر پروژه ریلی شرق کشور
  • خطر عقب ماندگی حقوق از تورم

پیشنهاد بنکر

ثروتمندان

ایرانی‌ها با چقدر پول احساس خوشبختی می‌کنند؟

ورود NFTها به شبکه بیت کوین

پروژه‌های NFT بی ارزش شدند

هشدار

خطر عقب ماندگی حقوق از تورم

اخبار پربازدید

  • زیان انباشته بانک‌ها بزرگتر شد

    بانک هایی با بیشترین و کمترین سپرده پذیری

    85 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 34 توئیت 21
  • ایرانی‌ها با چقدر پول احساس خوشبختی می‌کنند؟

    23 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 9 توئیت 6
  • دریافت شماره شبا همه بانک ها

    288 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 115 توئیت 72
  • بررسی جامع وام طلا بانکی و موسسات سال 1402

    59 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 24 توئیت 15
  • زنگ خطر بازار ارزهای دیجیتال به صدا درآمد!

    5 اشتراک ها
    اشتراک گذاری 2 توئیت 1

دسته‌ها

  • قانون بانکداری
  • آموزش بانکداری
  • بانکداری الکترونیک
  • گزارش روز
  • استخدام در بانک ها
  • اخبار روز
  • صرافی
  • ویژه بنکر
  • خدمات آنی
  • بانکداری
  • بنکر پلاس
  • طلا و ارز
  • وام
  • یادداشت
  • اقتصاد
  • ارز دیجیتال
  • دیگه چه خبر ؟
  • تاریخ و اقتصاد
  • کافه بانک
  • نگاه بنکر
  • چهره های ماندگار

تازه ترین اخبار

تورم

نرخ تورم شهریورماه اعلام شد

دلار مانع از صعود طلای جهانی شد

دلار مانع از صعود طلای جهانی شد

نقل و نشر مطالب با ذکر نام بنکر به مطالب بلامانع است.
کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به بانکداران 24 می باشد

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ویژه بنکر
  • اخبار روز
  • بانکداری
  • طلا و ارز
  • ارز دیجیتال
  • وام
  • دریافت شماره شبا
  • دیگه چه خبر ؟
  • تاریخ و اقتصاد
  • استخدام در بانک ها
  • اقتصاد

نقل و نشر مطالب با ذکر نام بنکر به مطالب بلامانع است. کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به بانکداران 24 می باشد