یکی از انواع وام‌هایی که مردم برای برای خرید یا تعویض لوازم خانگی خود مانند لوازم الکترونیکی، لوازم آشپزخانه، مبل، تلویزیون و سایر کالاهای مورد نیازشان، به بودجه بیشتری نیاز دارند و از آن برای تامینش استفاده می‌کنند، وام خرید کالا است که شرایط متفاوتی در بانک‌های مختلف دارد و سقف آن تا ۲۰۰ میلیون تومان در سال گذشته افزایش یافته بود.
طبق آخرین بخشنامه بانک مرکزی با موضوع دستورالعمل اجرایی اعطای تسهیلات خرد که آخرین اصلاحیه آن مربوط به اواخر بهمن ماه سال گذشته است اعطای این تسهیلات باید در قالب کارت اعتباری مرابحه تا سقف مورد اشاره باشد و هر فرد متقاضی تا این سقف مجاز است از همه موسسات اعتباری و بانک‌ها در چارچوب ضوابط مربوط وام خرید کالا دریافت کند.
یکی دیگر از مفاد این بخشنامه درباره افراد و مشتریان بانکی است که از این نوع تسهیلات استفاده کرده‌اند و در این باره آمده است که این اشخاص به اندازه سقف تعیین شده ۲۰۰ میلیون تومانی مجاز به دریافت این تسهیلات بانکی هستند و اگر قبلا به میزان کمتری این نوع وام را از بانکی دریافت کرده‌اند باقیمانده آن را می‌توانند از همان بانک یا بانک‌ها و موسسات اعتباری دیگر دریافت کنند. البته سایر تسهیلات خرد مانند ازدواج، فرزندآوری و… مشمول این بخشنامه نیست.
شرایط اعطای وام خرید کالا از بانک‌ها و موسسات اعتباری
بر اساس بخشنامه ابلاغ شده بانک مرکزی که حدود دو ماه گذشته به روز رسانی شد، نحـوه اعطـای تسـهیلات خـرد شامل دوره و شیوه بازپرداخت اقساط یا تسویه تسـهیلات، شـیوه محاسـبه سـود، کـارمزد و… تابع مقررات ابلاغـی از جملـه مفـاد دسـتورالعمل‌های اجرایـی عقـود و الزامـات مقرر در فرم‌های یکنواخت قراردادهای اعطای تسهیلات بانکی است.
یکی از مهمترین شرایط برای اینکه بتوانید وام خرید کالا از بانک‌ها یا موسسات اعتباری دریافت کنید این است که نتیجه اعتباری سنجی که از بانک مرکزی گرفته می‌شود، مطلوب باشد و به اصطلاح بتوانید رتبه خوبی در این زمینه کسب کنید.
در آخرین اصلاحیه دستورالعمل اجرایی بانک مرکزی که در بهمن ماه سال گذشته به روز رسانی شد نیز آمده است که موسسه اعتباری موظف است قبل از اعطای تسهیلات به متقاضی نسبت به استعلام چک برگشتی و بدهی غیر جاری مشتری اقدام کند چرا که دادن هر گونه تسهیلات از جمله وام خرید کالا به مشتری که چک برگشتی یا بدهی غیر جاری دارد، ممنوع است.
از سوی دیگر بانک مرکزی در ادامه این اصلاحیه آورده است که موسسه اعتباری مورد نظر می‌تواند متناسب بـا امتیـاز اعتبـاری مشتری، میزان تسهیلات خرد اعطایی و درجه نقدشوندگی وثایق و تضامین ارایه شده، حداکثر دو مـورد از تضامین و وثایق به شرح مصادیق ذیل از تسهیلات گیرنده یا ضامن دریافت کند.
این تضامین و وثایق ۱۵ گانه برای دریافت تسهیلات خرد بسته به نوع بانک و شرایط تسهیلات و مشتری در هر بانک و موسسه اعتباری متفاوت است.
برای وام خرید کالا چه وثایق یا تضامینی قابل پذیرش است
در این نوع تسهیلات، مانند وام‌های خرد دیگر اوراق تجاری مانند چک یا سفته مشتری، اوراق بدهی اعم از اوراق پذیرفته شده در بازار سرمایه و غیره، سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از جمله سهام عدالت، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس، چک یا سفته توسط ضامن، اموال عینی با ارزش عرفی از قبیل خودرو، مسکوکات یا مصنوعات طلا، حساب یارانه اشخاص، گواهی کسر از حقوق توسط مشتری یا ضامن قابل پذیرش است.
برای دریافت تسهیلاتی مانند وام خرید کالا تضامین دیگری از جمله ضمانت یک نفر کاسب دارای پروانه کسب که در زمان اعطای تسهیلات دارای فعالیت اقتصادی دایـر باشد، در مناطق روستایی ضمانت یک نفر ساکن روستا که اهلیت و صـلاحیت وی توسـط شـورای اسـلامی روستا مورد تأیید واقع شود مهمور به مهر شورای اسلامی روستا، سیم کارت دایمی ثبت شده تحت مالکیت مشتری، برای روستائیان، کشاورزان، دامداران سنتی و عشایر، پروانه چرای دام، پروانه چاه کشـاورزی، سـند مالکیت اراضی کشاورزی، ضمانت زنجیره‌ای، ضمانت صادره توسط بنگاه محل اشتغال مشتری، متضمن تضمین دیون تسهیلات گیرنده، قرارداد لازم‌الاجرا و سایر تضامین متناسب با امتیاز اعتباری مشتری و تشخیص مؤسسه اعتباری نیز از سوی بانک مرکزی مورد اشاره قرار گرفته است.
