حراج ارزی دولت از جیب بانک مرکزی !

به گزارش بنکر (Banker)، در این میان اتفاقی بی سابقه در تاریخ بانک مرکزی رخ داد. بانک مرکزی در سال گذشته حدود 10 میلیارد دلار برای کالاهای اساسی، ارز پرداخت کرد، در حالی که دولت در سال گذشته پنج میلیارد دلار به بانک مرکزی ارز داده است. بنابراین بانک مرکزی پنج میلیارد دلار بیش از ارزی که از دولت دریافت کرده تخصیص داده است.

چرا ارز تحویلی به بانک مرکزی نصف شد؟

قبل از هر چیز باید گفت: دولت در سال 99 برای واردات کالاهای اساسی هشت تا 10 میلیارد دلار با نرخ 4200 تومان در نظر گرفته بود و همه این ارزها باید از محل صادرات نفت خام تامین می‌شد، اما در شش ماه اول سال 99 میزان صادرات نفت خام به ‌شدت کاهش یافت، به همین دلیل درآمدهای نفتی کاهش پیدا کرد و به تبع آن دولت تنها پنج میلیارد دلار به بانک مرکزی تحویل داد. آن هم در شرایطی که از قبل خود را مکلف به پرداخت 10 میلیارد دلار ارز با نرخ 4200 تومان کرده بود.

5 میلیارد دلار از کجا تامین شد؟

حال سوال بعدی این جاست که بانک مرکزی از کجا پنج میلیارد دلار با نرخ 4200 را تامین کرده است؟ پیشتر برخی خبرها حاکی از آن بود که بانک مرکزی در سامانه نیما از صادرکننده، ارز را به قیمت روز می خرد و برای کالاهای اساسی به قیمت 4200 تومان پرداخت می‌کند.

اما رئیس کل بانک مرکزی این موضوع را قاطعانه تکذیب کرد و گفت: بانک مرکزی از ذخایر ارزی خود استفاده می‌کند. در نتیجه و بر اساس قرائت همتی، در واقع دولت بانک مرکزی را ملزم به تامین ارز کرده و بانک مرکزی هم برای تامین این اعتبار پنج میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را برای واردات کالاهای اساسی به قیمت 4200 تومان به واردکننده فروخته است.

پیگیری‌ها از بانک مرکزی نشان می‌دهد که معادل ریالی همه ارزهای بلوکه شده کشور، قبلاً به دولت پرداخت شده، بنابراین این ارزها، متعلق به بانک مرکزی است. در نتیجه اگر ارز بلوکه شده ایران در خارج از کشور آزاد شود، باز هم جزو ذخایر ارزی بانک مرکزی است. به گزارش خراسان، این بدان معنی است که دولت نمی‌تواند برای واردات یا توسعه سیاست‌های رفاهی از این ارزها استفاده کند.

وقتی بانک مرکزی اختیار مدیریت ذخایر و منابع خود را از دست داد

اما می رسیم به اتفاق بی سابقه در تاریخ بانک مرکزی؛ طبق قانون، بانک مرکزی مالک ارز خریداری شده است و با توجه به این که از سال 97 تاکنون ذخایر بانک مرکزی از محل خرید ارزهای دولت افزایش نیافته، بنابراین باید گفت هر میزان ارزی که بانک مرکزی از دولت خریداری کرده، متناسب با نرخ مصوب بودجه بوده است. به این ترتیب بانک مرکزی در سال 99 با دستور دولت، پنج میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را به قیمت 4200 تومان که بیش از یک پنجم قیمت بازار است، برای واردات تخصیص داده است.

این تقریباً در طول دوران فعالیت بانک مرکزی بی‌سابقه است چرا که هیچ گاه دولت، بانک مرکزی را ملزم به فروش ذخایر ارزی خود به یک پنجم قیمت بازار نکرده بود. این مسئله نشان داد، بانک مرکزی حتی امکان مدیریت ذخایر و منابع خود را ندارد و دولت توانسته بر ذخایر ارزی بانک مرکزی هم سوار شود.