به گزارش بنکر (Banker)، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا می‌گوید: تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای بازنگردد، پول‌های ایران در کره آزاد نمی‌شوند. در واکنش به این موضع‌گیری عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی هم که چندی پیش گفت‌وگوی جداگانه‌ای با سفیر کره‌جنوبی در تهران داشته، اعلام کرد: از اول هم مشخص بود که دولت کره‌جنوبی اراده مستقلی برای حل مشکل منابع ارزی ایران ندارد. به گزارش همشهری، در هفته‌های اخیر به‌ویژه با روی کارآمدن دولت جو بایدن، گمانه‌زنی‌ها و رایزنی‌هایی بین مقامات بانک مرکزی و برخی کشورها ازجمله کره‌جنوبی، عراق و ژاپن بر سر یافتن مسیر تازه جهت آزادسازی دلارهای حبس شده ایران شکل گرفت تا جایی که سفرای ژاپن و کره‌جنوبی در یک‌روز و در 2دیدار جداگانه با رئیس‌کل بانک مرکزی ایران گفت‌وگو کردند و این فرضیه قوت گرفت که به‌احتمال زیاد ایران به دلارهای خود نزد بانک‌های خارجی دسترسی پیدا می‌کند.
پنجشنبه گذشته، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده بار دیگر از ایران خواست که ابتدا به توافق هسته‌ای پایبند شود و گفت: «اگر ایران به تعهداتش بازگردد، ما هم همان کار را می‌کنیم». او در بخش دیگری از صحبت‌هایش به موضوع اموال بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی پرداخت و مدعی شد تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای بازنگردد، این پول‌ها آزاد نمی‌شوند.
این موضع‌گیری سکاندار وزارت خارجه آمریکا در شرایطی است که تهران و واشنگتن بر سر بازگشت به میز برجام اختلاف نظر دارند و به‌نظر می‌رسد مقامات آمریکایی شرط آزادسازی دارایی‌های ارزی بلوکه شده ایران را بازگشت تهران به برجام و کاهش میزان فعالیت‌های هسته‌ای تعیین کرده و به‌اصطلاح دلارهای ایران را به گروگان گرفته‌اند تا دولت ایران را مجبور به بازگشت به برجام کنند.
واکنش بانک مرکزی
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی در نخستین واکنش به مانع‌تراشی آمریکا بر سر مسیر دسترسی به دلارهای زندانی تحریم‌ها نوشت: «از اول هم مشخص بود دولت کره اراده مستقلی برای حل مشکل منابع ارزی ایران ندارد و درخواست مذاکره ازطرف سفیر کره وتوافق برای پرداخت منابع ایران هم توسط خود کره‌ای‌ها انجام شد و من در جلسه، از اینکه اجازه لازم را ازآمریکایی‌ها گرفتند یا نه از ایشان سؤال کردم». وی تصریح کرد: «بانک مرکزی، برنامه خود را برای تأمین نیازهای ارزی کشور، بدون توجه به منابع مسدود شده خود در کره‌جنوبی و سایر کشورها تنظیم کرده و لذا تأمین ارز کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی توسط منابع درجریان بانک مرکزی وتأمین ارز سایر کالاهای ضروری و نیز مواداولیه واحدهای تولیدی از طریق منابع صادرات غیرنفتی درسامانه نیما و نیز واردات در مقابل صادرات به‌صورت روان درجریان است».
همتی اضافه کرد: «از اول سال تا‌کنون، بانک مرکزی ۱۰میلیارد دلار ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی، نهاده‌های کشاورزی و دارو و تجهیزات پزشکی تأمین کرده است و ۲۴میلیارد دلار ارز صادرات (غیر نفت خام) نیز از روش‌های مختلف درخدمت واردات کشور قرار گرفته است».
رئیس‌کل بانک مرکزی در یادداشت روز پنجشنبه خود نوشت: «از اول بهمن‌ماه تا‌کنون 3.3میلیارد دلار صرفا درسامانه نیما تأمین ارز شده است و این علاوه بر تأمین ارز خود بانک مرکزی و رقم قابل توجهی واردات در مقابل صادرات در این مدت بوده است. فقط در روز گذشته عرضه در نیما ۶برابر معاملات بود. میانگین نرخ معاملات دیروز نیز۲۲۵۰۰تومان برای هردلار بود».
رئیس اتاق مشترک ایران و کره‌جنوبی درباره مانع جدی دسترسی به دلارهای ایران نزد بانک‌های کره‌جنوبی می‌گوید: «کره‌جنوبی مشکلی برای پرداخت نقدی مطالبات ارزی ایران ندارد، اما نمی‌خواهد مشمول تحریم‌های آمریکا شود». پویا فیروزی توضیح می‌دهد: «دولت کره‌جنوبی به واسطه تحریم‌ها و محدودیت در انتقال ارز پیشنهاد خرید کالا را به ایران داده است».
رئیس اتاق مشترک ایران و کره‌جنوبی می‌گوید پیشنهاد کره‌جنوبی برای پرداخت مطالبات، خرید کالا در دسته غذا، دارو و تجهیزات پزشکی است و طبق بررسی‌هایی که از سوی بازرگانان ایرانی از نیازهای داخل صورت گرفته، در کشور به برخی از دارو‌ها و تجهیزات پزشکی نیاز داریم، اما مقدار آن به میزان مطالبات نیست. به‌گفته او، همچنین در کشور به برخی تجهیزات در زمینه دندانپزشکی و کیت تشخیص بیماری کرونا نیازمندیم که می‌توانیم از این طریق آنها را تامین کنیم و علاوه بر این نیازها، به منابع ارزی نیز نیازمندیم که باید برای برگشت این مطالبات راهی اتخاذ شود.
بانک تجارت عراق پیشگام می‌شود؟
ترس دولت کره‌جنوبی برای آزادسازی دلارهای ایران در حالی ادامه دارد که ایران گزینه طرح دعوای حقوقی علیه این کشور را روی میز نگه داشته و این گمانه مطرح است که درصورت ادامه وضعیت بلاتکلیفی فعلی، گزینه‌های مذاکره سیاسی جای خود را به گزینه شکایت‌های حقوقی بدهد. امید نخست ایران در ارتباط با دلارهای زندانی شده به بانک تجارت عراق است تا اجازه استفاده از 3میلیارد دلار جهت خرید کالاهای اساسی و دارو را بدهد. حالا باید دید آیا مقامات عراقی پس از مذاکرات و گفت‌وگوهای سیاسی اخیر اجازه دسترسی ایران به دلارها را می‌دهند؟
