بانک‌ها برای باقی ماندن در میدان رقابت با دیگر بازیگران حاضر در حوزه ارائه خدمات بانکی باید به فکر استفاده از فناوری‌های جدید باشند. اما گسترش بهره‌گیری از این فناوری‌ها تحولات بزرگی در صنعت بانکداری جهان پدید می‌آورد. افزایش استفاده از هوش مصنوعی و هوش مصنوعی قابل‌توصیف (XAI) صنعت بانکداری را به سمت محیطی می‌برد که در آن مشتری‌ها داده‌هایشان را در تملک خود دارند و به‌راحتی بین بانک‌ها و دیگر سازمان‌های مالی حرکت می‌کنند، در حالی که اطلاعات مالی شان را همراه دارند.
یکی از مدیران ارشد صنعت بانکداری می‌گوید شکل‌گیری چنین محیطی یک آرزوی بلندمدت است و بانک‌ها در میان‌مدت تلاش می‌کنند به آن دست یابند. اما نخستین قدم سال ۲۰۱۸ در اروپا و با معرفی مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها برداشته شده است. طبق این مقررات، به مشتری‌ها امکان داده می‌شود بین ارائه‌کنندگان خدمات بانکی انتخاب کنند کدامیک به اطلاعات بانکی ایشان دسترسی داشته باشند، چه میزان از داده‌ها به اشتراک گذاشته شود و برای چه مدت اطلاعات یاد شده در دسترس آن نهاد مالی قرار داشته باشد. مشتری‌ها از اینکه می‌توانند در جایی اطلاعات‌شان را به اشتراک بگذارند که برایشان سود دارد راضی هستند.
تدوین مقررات یاد شده یک قدم امیدبخش است؛ اما راهی طولانی در پیش است. واقعیت این است که بانک‌های بزرگ به‌راحتی تغییر نمی‌کنند. ساختارهای جاافتاده و قدیمی که شامل سیستم‌های غیرکارآی ذخیره اطلاعات است، در برابر تغییر مقاومت می‌کند. اما هوش مصنوعی و هوش مصنوعی قابل‌توصیف چشم‌انداز خدمات مالی را دگرگون خواهد کرد. اما این دو چگونه صنعت بانکداری را به پیش می‌برند؟
نخستین روند، پلت‌فرم‌هایی است که به رفتار مشتری واکنش نشان می‌دهند. در ابعاد جهانی، صنعت بانکداری شاهد افزایش تقاضا برای خدمات شخصی‌سازی شده است و این نیاز از طریق هوش مصنوعی قابل‌تامین است. این به آن معناست که بانک‌ها دیگر نمی‌توانند با طرز فکر سنتی و با محصولات قبلی به نیازهای مشتری پاسخ دهند. آن محصولات بسیاری از اولویت‌ها و خواسته‌های مشتری را نادیده می‌گیرند. بانک‌ها باید به سمت بهره‌گیری از داده‌های انبوه و هوش مصنوعی حرکت کنند تا بالاترین ارزش را برای مشتری خلق کنند. این به آن معناست که به جای داشتن چهار یا پنج محصول بانکی که مشتری مجبور است یکی از آنها را انتخاب کند، بانک‌ها خواهند توانست به هر مشتری محصولی ویژه که مناسب نیازهای اوست ارائه کنند. این شکل مشتری از پرداخت هزینه برای دریافت خدمات ناراضی نخواهد بود.
دومین روند تحول، افزایش امنیت است. فناوری‌های امنیتی جدید از جمله اثر انگشت بیومتریک یا اپلیکیشن‌های اسکن‌کننده سبب شده میزان امنیت مشتری‌ها بالا رود. در آینده «بانکداری باز» گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد و این رشد نیاز به امنیت را بالا می‌برد. هوش مصنوعی از پیش برای کاهش تقلب‌ها چه در تراکنش‌ها و چه در استفاده از کارت مورد استفاده قرار دارد. فناوری‌های جدید رفتار طبیعی مشتریان را ذخیره می‌کنند که شامل محل تراکنش، ابزار تراکنش، تعداد تراکنش‌ها و… است در نتیجه هر تراکنش که با این رفتار سازگار نیست غیرطبیعی محسوب می‌شود. این استفاده از هوش مصنوعی سبب افزایش امنیت در عملیات‌های بانکی شده است.
سومین روند، حفظ مشتری است. هوش مصنوعی به بانک امکان درک بهتر نیازهای مشتری را می‌دهد، در نتیجه امکان ارائه بسیار بهتر خدمات فراهم می‌شود و مشتری وفادار خواهد بود. بانک از طریق این فناوری عادات هزینه کردن مشتری، بودجه و اهداف او را تشخیص می‌دهد.
تغییر شغل‌ها چهارمین تحول صنعت بانکداری است. بر خلاف باور عمومی، استفاده از هوش مصنوعی یا دیگر فناوری‌های پیشرفته سبب از میان رفتن شغل‌ها نمی‌شود، بلکه شغل‌ها بازتوزیع می‌شوند و نیز شغل‌های جدید پدید می‌آید.
