نمونه‌های موفق بانکداری دیجیتال

بانکداری دیجیتال به معنای دیجیتالی کردن تمام فعالیت‌ها و برنامه‌های بانکداری سنتی است که پیش از این تنها درشعب فیزیکی، در اختیار مشتریان قرار می‌گرفت. بر خلاف تصور همگان بانکداری دیجیتال مترادف با بانکداری آنلاین یا بدون شعبه نیست. بانکداری دیجیتال مفهوم جدیدی در صنعت بانکداری است که هدف آن، غنی‌سازی سرویس‎های استاندارد برخط و موبایلی از طریق به کارگیری فناوری‌های دیجیتال می‌باشد. در این نوع بانکداری شعب فیزیکی بانک‌ها حذف نشده بلکه از وضعیت تراکنش محوری به سمت مشاوره محوری پیش خواهند رفت.

بانک‌های مختلف در سراسر جهان در مسیر دیجیتالی شدن قدم گذاشته و استراتژی‌های خود را متناسب با این هدف تدوین می‌کنند. عدم شناخت و درک مناسب ساختار تحول دیجیتال و تاثیری که بر فضای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و امنیت کشور دارد و همچنین عدم برنامه‌ریزی صحیح در سطح برنامه‌ریزی کلان، به عنوان مهمترین مسئله مدیران کشور است.

براساس گزارش بانکداری دیجیتال در آسیا (۲۰۱۵)، طی سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴میلادی، استفاده از کانال‌های بانکداری دیجیتال در آسیا به طرز چشمگیری افزایش یافته است. کاربران برای انجام امور بانکی و مالی خود کمتر به شعب فیزیکی مراجعه کرده و عملیات خود را از طریق اینترنت و تلفن‌های هوشمند انجام می‎دهند. براساس تحقیقات صورت گرفته در این گزارش، چهار ویژگی کیفیت خدمات اساسی، قدرت محصولات و خدمات مالی، شهرت و اعتبار برند و تجربه مشتری از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. مشتریان به ویژگی‌های خاصی از جمله برنامه‌های وفاداری و تخفیفات ویژه علاقه‌مند بوده و این موارد، آنان را در انتخاب یک بانک برای انجام خدمات مالی ترغیب می‎کند.
ما در حال ورود به عصرجدید از نوآوری و دیجیتال هستیم که روابط بین مشتریان و بانک‌ها را تغییر شکل می‌دهد. موسسه تکنولوژی ماساچوست در سال ۲۰۱۶میلادی، الزامات کلیدی بانکداری دیجیتال را از منظر مشتریان، سرمایه‌گذاران و بانک بیان کرد. از مهمترین این موارد از منظر مشتریان، ارائه یک دید جامع و قابل برنامه‌ریزی از پول و زندگی مالی مشتریان از جمله اطلاعات حساب‌های جاری، مانده سپرده، تراکنش‌ها، وام‌ها و حقوق بازنشستگی است. به این صورت که با برنامه‌ریزی مالی دیجیتالی به سازماندهی زندگی مالی ‌مشتریان از جمله ابزارهای صرفه‌جویی، هزینه‌های پزشکی، بیمه، آموزش مدیریت مالی مشتریان می‌پردازد.

استفاده از فناوری بیومتریک برای برقراری امنیت بیشتر کارت‌های الکترونیک بانکی با پیش تنظیمات و محدودیت‌های تعریف شده از جانب مشتری برای انجام امور مالی و برقراری امنیت دسترسی به همه چیز از جمله پرداخت‌ها و وام‌های فرد‌به‌فرد از موارد لازم برای گسترش بانکداری دیجیتال از منظر مشتری است. از منظر سرمایه‌گذاران می‌توان به پرداخت دیجیتال اشاره داشت. پرداخت دیجیتال هسته اصلی کسب درآمد است.
پرداخت دیجیتال بانک‌ها را قادر می‌سازد تا هزینه‌های خود را کاهش داده و درآمد و بهره‌وری و همچنین سهم نسبی بازار را افزایش داده و به مجموعه وسیعتری از مشتریان خدمت رسانند. کیف پول دیجیتال برای تجارت دیجیتال و اکوسیستم‌های مبتنی بر خدمات ارزش افزوده ضروری است. کیف پول دیجیتال هزینه‌های معامله را برای مشتریان و هزینه‌های مالی را برای عملیات بانکی بهینه می‌کند. هوش مصنوعی به ارائه محصولات بانکی همچون سپرده‌ها، وام‌ها وغیره از طریق کانال‌های مستقیم همچون رسانه‌های اجتماعی، کمک می‌کند.

این امر هم‌راستا با تغییر رفتار و اولویت‌های مشتری در تجارت الکترونیک است. گسترش برنامه‌ریزان و مشاوران مالی دیجیتال مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی جهت ارائه خدمات مشاوره درخصوص درآمد مالی، پرداخت‌ها و پرداخت‌های دوره‌ای، پس‌اندازها، سرمایه‌گذاری‌ها. ساخت یک بانک دیجیتال از ابتدا امکان ایجاد یک زیرساخت منعطف فناوری اطلاعات را فرآهم می‌کند که این امر منجر به ایجاد حالت ایده‌آل مدیریت ریسک می‌شود.

همچنین به بهینه‌سازی ترازنامه بانکی برای دستیابی به بازگشت سرمایه بیشتر از درآمدها کمک کرده و تطبیق با تغییرات مداوم قوانین بانکی را به صورت آنی تضمین می‌کند. از آنجایی که بانک‌ها دارای منابع غنی از اطلاعات رفتاری مشتریان هستند، می‌توانند بینش و پیشنهادات ارزشمندی در خصوص انتخاب آینده مشتریان ارائه کرده و ارزش ارائه شده به مشتریان را با بانکداری دیجیتال گسترش دهند.
با استفاده از داده‌های مشتری، بانک‌های دیجیتال می‌توانند، پیشنهاداتی در خصوص راه‌حل‌های پرداخت و خدمات اطلاعاتی، صرفه‌جویی و سپرده‌گذاری از طریق بانکداری آنلاین، خدمات مشاوره و غیره را ارائه کنند. از این‌رو بایستی مجموعه تراکنش‌های مشتریان به صورت آنی بررسی و ارزیابی شده و برای پیشبینی رفتار آتی مشتریان از طریق الگوریتم‎های احتمالی، مورد استفاده قرار بگیرند.

ساخت یک بانک دیجیتال از ابتدا، امکان ایجاد یک زیرساخت منعطف فناوری اطلاعات را فراهم می‌کند که این امر منجر به ایجاد حالت ایده‌آل مدیریت ریسک می‌وشد. همچنین به بهینه‌سازی ترازنامه بانکی برای دستیابی به بازگشت سرمایه بیشتر از درآمدها کمک کرده و تطبیق با تیغیرات مداوم قوانین بانکی را به صورت آنی تضمین می‌کند. فناوری اطلاعات بانک مبتنی بر فناوری پایگاه داده پیشرفته است که می‌تواند از عهده رشد چشمگیر داده‌ها، تکنولوژی‌های جدید اینترنت و روش‌های تحلیل برآیند.

از نمونه‌‍‌های موفق بانکداری دیجیتال می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

بانک Ally

 یک بانک آنلاین محبوب در بین افرادی است که به دنبال نرخ‌های قوی و خدمات متنوع به مشتریان است. این بانک در سال ۲۰۱۰ در امریکا تاسیس شده و یکی از بهترین ارائه‌کنندگان خدمات مالی دیجیتال بدون هزینه اشتراک ماهانه، پشتیبانی ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته است. محصولات آن شامل بانکداری، سرمایه‌گذاری، وام مسکن و کارت اعتباری است.

بانک B

این بانک در سال ۲۰۱۶ در انگلستان تاسیس شد. می‌توان اقدام به افتتاح یک حساب جاری و یک حساب پس‌انداز کرد. هم‌چنین کارت اعتباری و کارت بدهی که همه آن‌ها از طریق یک اپلیکیشن قابل مدیریت هستند. این بانک به کاربران امکان خرج، پس‌انداز و قرض را در یک پلتفرم واحد فراهم می‌کند.

بانک Bank mobile

این بانک در سال ۲۰۱۵ در امریکا تاسیس و یکی از بانک‌های دیجیتالی است که سریع‌ترین رشد را شاهد بود. ماموریت آن‌ها ارائه خدمات بانکداری مقرون ‌به‌صرفه و قدرتمند برای میلیون‌ها آمریکایی و توانمندسازی آنان است. از جمله‌ ویژگی‌های بانک ‌موبایل می‌توان به پرداخت صورت‌حساب‌ها از طریق عکس، دارای ابزارهای مدیریت مالی شخصی، ارائه ۷۵/۰% بهره سالانه به پس‌اندازها و پرداخت‌های موبایلی نظیر به نظیر(P2P)[۱] اشاره کرد.

بانک Chime

این بانک در سال ۲۰۱۳ در امریکا تاسیس شد. از ویژگی‌های آن صدور کارت بدهی ویزا، برنامه‌های پس‌انداز اتوماتیک، بدون هزینه، هشدارهای آنی و بروزرسانی‌های روزانه موجودی، ارائه پاداش نقدی به هنگام خرید و ۷۵/۱ % سود برای پس‌اندازها است.

بانک Fidor

این بانک دیجیتال در سال ۲۰۰۹ در آلمان تاسیس شد. یک حساب جاری که نرخ بهره آن تحت تاثیر میزان لایک‌های فیسبوک قرار دارد و دارای یک پلتفرم هوشمند برای بحث در مورد مسائل مالی است.

بانک Finn

یکی دیگر از بانک‌های دیجیتال ایالت متحده آمریکا محسوب می‌شود که در سال ۲۰۱۷ تاسیس شده است. کاربران می‌توانند با استفاده از یک تلفن همراه برای باز کردن حساب، ایجاد سپرده، صدور چک، پیگیری هزینه‌ها و پس‌انداز اقدام کنند. هم‌چنین فین دارای ابزارهایی برای ارزیابی تراکنش‌ها است.

بانک Monzo

مونزو از مشهورترین بانک‌های دیجیتال جهان است که در سال ۲۰۱۵ در انگلستان فعالیت خود را شروع کرده است. به دلیل خدمات و ویژگی‌های خاصش بیشتر مورد توجه بوده است. از ویژگی‌های مهم مونزو می‌توان به تحلیل‌های فوق‌العاده‌اش در مورد عادت‌های خرج، انتقال پول سریع توسط موبایل و ادغام با تکنولوژی‌های روز دنیا هم‌چون اوبر اشاره کرد.

بانک Moven

موون یکی دیگر از بانک‌های دیجیتالی شناخته شده در جهان است که خدمات مختلفی را در حوزه مالی ارائه‌ می‌کند. این بانک در سال ۲۰۱۵ در انگلستان تاسیس گردید. موون دارای ابزارهای هشدار دهنده و بودجه‌بندی در زمینه مدیریت مالی شخصی است. موون به تازگی در حال بررسی مشارکت با موسسات سنتی هم‌چون بانک تی‌دی(TD) در کانادا است.

بانک Revolut

این بانک فعالیت‌های خود را از سال ۲۰۱۴ در انگلستان آغاز کرد. ارائه مسترکارت‌های بدون تماس در بیش از ۱۳۰ کشور جهان، پرداخت جهانی و انتقال وجه فرد به فرد از ویژگی‌های آن است. این تک‌شاخ مشهور فین‌تک هم‌چنین امکان خرید و مبادله ارزهای رمزنگاری‌شده هم‌چون بیت‌کوین و اتریوم را نیز فراهم کرده است.

 با توجه به اینکه بانک‌ها دارای منابع غنی از اطلاعات رفتاری مشتریان می‌باشند، می‌توانند بینش و پیشنهادات ارزشمندی در خصوص انتخاب آینده مشتریان ارائه کرده و ارزش ارائه شده به مشتریان را با بانکداری دیجیتال گسترش دهند. با استفاده از داده‌های مشتری، بانک‌‌های دیجیتال پیشنهاداتی در خصوص راه‌حل‌های پرداخت و خدمات اطلاعاتی، صرفه‌جویی و سپرده‌گذاری از طریق بانکداری آنلاین و خدمات مشاوره را ارائه می‌کنند.

باید مجموعه تراکنش‌های مشتریان به صورت آنی بررسی و ارزیابی شده، برای پیش‌بینی رفتار آتی مشتریان از طریق الگوریتم‌های احتمالی مورد استفاده قرار گیرند. هوش مصنوعی به صورت پویا سبب افزایش استفاده از داده‌ها می‌شود. ویژگی امنیت و اختیار در یک معماری فناوری اطلاعات ایمن از زمان شروع وجود داشته و مانع از سوء استفاده و فروش داده به اشخاص ثالث می‌شود. مولفه مذکور به طور طبیعی شامل اجرای مدیریت داده توزیع شده امن رمزنگاری است.

 *زهرا رسول‌پور فرزین، متصدی امور بانکی شعبه تبریز بانک خاورمیانه