با ورود کرونا به کشور در ماه‌های انتهایی سال 98، روش‌های حضوری ارائه خدمات بانکی به چالش کشیده شد و محدودیت‌های زیادی برای فعالیت شعب بانکی ایجاد شد. حالا بیش از یک سال است که از شیوع پاندومی می‌گذرد و در طی این مدت سیستم بانکی فرصتی را به دست آورد تا با همراهی سیاست‌های وزارت اقتصاد، تحول دیجیتال در شبکه بانکی را با قدرت و سرعت بیشتری پیاده‌سازی کند.
کرونا نظام بانکی را به سمت و سوی خلاقیت و نوآوری، استفاده از ابزارهای فناوری نوین و توسعه خدمات بانکداری دیجیتالی و هوشمند هدایت کرد. بانک مرکزی هم در این دوران به عنوان رگولاتور تا حدودی موانع را برای ارائه خدمات نوین بانکی کنار زد که شاید در شرایط عادی عبور از آنها سال‌ها طول می‌کشید.
در این میان خدمات غیرحضوری بانک‌ها محبوبیتی دوچندان در میان مشتریان پیدا کرد اما آنچه می‌تواند به تدوام این استقبال منجر شود، توجه به نقش روابط عمومی بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت در رفع موانع فرهنگي و آموزشی در حوزه شناخت خدمات آنلاین و نحوه استفاده از آنهاست. در ادامه نگاه کوتاهی به مهمترین اتفاقاتی که در این مدت رخ داد میاندازیم.
در سال 99 در حوزه قانون‌گذاری چند اتفاق مهم در حوزه بانکی و پرداخت رقم خورد که از مهمترین آنها می‌توان به ابلاغ ضوابط جدید صدور کیف پول الکترونیک در اوایل شهریور ماه توسط بانک مرکزی اشاره کرد که قرار است تا این کیف پول‌های الکترونیکی در سال جدید و پس از ارائه نهایی مستندات و پیاده سازی توسط بانک‌ها و شرکت‌ها ارائه شود.
همچنین یکی از خبرهای مهم سال گذشته صدور مجوز برای احراز هویت آنلاین مشتریان بانکی بود. ششم اسفندماه هیات دولت پس از ۹ ماه با اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی اجازه احراز هویت آنلاین را برای سرویس‌های پایه بانکداری صادر کرد. این امر باعث خواهد شد تا بانک‌ها فرصت بیشتری برای تحول دیجیتال و حرکت به سمت بانکداری دیجیتال به معنای واقعی را داشته باشند.
همچنین در یک سال اخیر شاهد این بودیم که استفاده از خدمات متنوع شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت افزایش یافت، خدمات بانکداری آنلاین (اینترنت، موبایل، تلفن) با توسعه چشم‌گیری مواجه شد و بانک‌ها تلاش کردند تا با راهکاری جدید از حجم مراجعه به شعب بکاهند. در این میان نباید نقش بانکداری سلف سرویس را نادیده گرفت که از طریق کیوسک‌ها، دستگاه‌های VTM و Cashlessها به صورت شبانه‌روزی امکان استفاده از خدمات بانکی در خارج از شعب را فراهم می‌کنند. همانطور که گفته شد به نظر می‌رسد خدمات بانکداری در ایران در مسیر غیرحضوری و دیجیتالی شدن قرار گرفته است. اما آنچه در این میان به آن کمتر توجه شده است، فرهنگ‌سازی، آموزش و شناخت مشتریان با سرویس‌های نوین است که عدم توجه به آن می‌تواند تمام زحمات شبکه بانکی و پرداخت را بی‌نتیجه کند.
امروز مشتریان بانک‌ها با بسیاری از سرویس‌های بانکی و نحوه استفاده از آنها آشنایی ندارند. بنابراین در شرایطی که در سال 1400 نیز کرونا همچنان در کنار ما وجود دارد بهتر است تا روابط عمومی بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت با تولید محتوای فاخر مورد نیاز مشتریان در حوزه فرهنگ‌سازی و آموزش، از طریق کانال‌های متنوع اطلاع‌رسانی، به دیده شدن اقدامات بانک‌ها و شرکت‌های فعال در این حوزه کمک کنند، چراکه امروزه بیشتر از هر زمان دیگری فرصت برای توسعه بانکداری آنلاین و پرداخت دیجیتال فراهم شده است و مطمئناً استقبال مشتریان شرط تدوام و موفقیت این روند می‌باشد.
