مقاومت در مقابل بیمه اجباری

به گزارش بنکر (Banker)،  مردم تا زمانی که این ضرورت را احساس نکنند، تمایلی به خرید پوشش‌های بیمه از خود نشان نمی‌دهند و خرید این کالا را همواره در فهرست سبد خریدشان، در رده‌های آخر قرار می‌دهند. اما این موضوع زمانی عجیب و قابل تامل‌تر می‌شود که آمارها نشان می‌دهد حجم زیادی از خودروها و موتورسیکلت‌هایی که در سطح کشور تردد می‌کنند با وجود اجباری بودن بیمه شخص ثالث و اهمیت داشتن این نوع بیمه به دلیل حجم بالای تصادفات رانندگی در کشور، فاقد پوشش بیمه هستند.
آنطور که رئیس کل بیمه مرکزی اعلام کرده حدود ۲۲ میلیون خودرو در کشور تردد می‌کنند که ۲میلیون آنها فاقد بیمه هستند و از ۱۱ میلیون موتورسیکلتی که در کشور تردد می‌کنند تنها ۲میلیون از آنها دارای بیمه شخص ثالث بوده و بقیه فاقد بیمه‌نامه هستند.
این شرایط درحالی در کشور حاکم است که بیمه مرکزی همواره تلاش کرده در بازه‌های زمانی مختلف، با اعمال سیاست‌های تشویقی گامی در جهت ترغیب دارندگان خودروها و موتورسیکلت هایی که فاقد پوشش بیمه‌ای هستند بردارد و در این راستا هم روز گذشته با اعلام اینکه مالکان خودروها و موتورسیکلت‌هایی که بیمه شخص ثالث ندارند از اول بهمن می‌توانند بدون پرداخت جریمه، وسیله نقلیه خود را بیمه کنند در این جهت اقدام کرده است.

بخشودگی جریمه بیمه شخص ثالث
رئیس کل بیمه مرکزی روز گذشته در یک نشست خبری تاکید کرد که مالکان خودرو یک ماه و مالکان موتورسیکلت ۳ ماه فرصت دارند تا از این بخشودگی استفاده کنند.
 آنطور که غلامرضا سلیمانی اعلام کرده حدود ۲۲ میلیون خودرو در کشور تردد دارند که ۲۰ میلیون از آنها زیر پوشش بیمه شخص ثالث بوده و ۲ میلیون خودرو فاقد بیمه هستند که امکان وقوع حوادث و وارد آمدن خسارات وجود دارد که برای تشویق افرادی که فاقد بیمه نامه شخص ثالث هستند، قرار است از اول بهمن امسال یک ماه فرصت داده شود، تا همه فاقدان بیمه شخص ثالث بدون پرداخت جریمه بتوانند خودروهای خود را بیمه کنند.
رئیس کل بیمه مرکزی همچنین تاکید کرده است که ۱۱ میلیون موتورسیکلت در کشور تردد می‌کنند که تنها ۲ میلیون از آنها دارای بیمه شخص ثالث بوده و بقیه فاقد بیمه نامه هستند که قرار شده است آنها نیز از ابتدای بهمن امسال از بخشودگی بیمه شخص ثالث برخوردار شوند.
آنطور که گفته شده است دارندگان موتورسیکلت برای برخورداری از بخشودگی بیمه شخص ثالث تا ۳ ماه فرصت دارد. به گفته سلیمانی ماشین‌آلات کشاورزی نیز از بخشودگی جرایم بیمه شخص ثالث برخوردار می‌شوند.
کارشناسان و فعالان این حوزه دراین باره اگر چه اینگونه اقدامات را یک عامل تشویقی و اثرگذار می‌دانند که می‌تواند مالکان خودرو و موتورسیکلت‌هایی که دارای پوشش بیمه شخص ثالث نیستند را ترغیب کند که برای دریافت این نوع بیمه اقدام کنند، اما در عین حال بر انجام تدابیر دیگری، در کنار اعمال این گونه سیاست‌های تشویقی تاکید دارند.

سیاست‌های تخفیفی هم اعمال شود
حجت الله فلکیان کارشناس بیمه دراین باره در گفت‌وگو با صمت با بیان اینکه آمارهای رسمی و غیررسمی درحالی نشان می‌دهد تعداد زیادی از خودروها و موتورسیکلت‌هایی که در شهرها تردد می‌کنند فاقد بیمه شخص ثالث هستند که بخش زیادی از مرگ و میرهایی که در کشور اتفاق می‌افتد براساس سوانح رانندگی و تصادفاتی است که در جاده‌ها اتفاق می‌افتد افزود: با توجه به اهمیت همین موضوع هم هست که بیمه شخص ثالث در زمره بیمه‌های اجباری قرار گرفته و داشتن آن برای مالکان خودروها و سایر وسایل نقلیه موتوری زمینی دارای اهمیت است و یک ضرورت تلقی می‌شود.
او با بیان اینکه اما البته با وجود اجباری بودن این نوع بیمه‌نامه‌ها ما همچنان شاهد این هستیم که خیلی از مالکان وسایل نقلیه، دارای پوشش بیمه شخص ثالث نیستند افزود: براساس مقررات اگر خودرو یا وسیله نقلیه‌ای، دارای پوشش بیمه شخص ثالث نباشد به آن جریمه تعلق می‌گیرد که این جرایم در گذر زمان، به عدد قابل توجهی تبدیل می‌شود که شاید به یک عامل بازدارنده دیگری برای افراد تبدیل شود که در نهایت اقدام به بیمه کردن وسیله نقلیه شان نکنند.
به گفته وی، با توجه به همین شرایط هم بیمه مرکزی در بازه‌های زمانی مختلف، نسبت به بخشودگی جرایم بیمه شخص ثالث این گونه افراد اقدام می‌کند که به نظر می‌رسد سیاست تشویقی مناسبی هست و می‌تواند اثرگذاری مناسبی هم داشته باشد تا افراد ترغیب به بیمه کردن وسیله نقلیه شان شوند.
فلکیان با بیان اینکه اگر چه چنین سیاست‌های می‌تواند اثر مثبتی دراین بخش داشته باشد، اما پرسش مهم این است که چرا باوجود اجباری بودن این‌گونه بیمه‌ها، مردم هنوز نسبت به خرید این نوع از بیمه نامه بی‌تمایل هستند؟ افزود: یکی از موارد ممکن است این باشد که هنوز برخی از افراد به حساسیت موضوع بیمه پی نبرده‌اند و شاید این نگرش در ذهنشان هست که حادثه برای دیگران رخ می‌دهد. درحالی که مردم باید متوجه این موضوع باشند که حادثه خبر نمی‌کند و ممکن است که خطر تصادف برای آنها هم وجود داشته باشد. او ادامه داد: وجود موتورسیکلت‌های قولنامه‌ای، فاقد پلاک و سند در سطح کشور از دیگر موارد بازدارنده‌ای است که باعث می‌شود مالکان آنها برای خرید بیمه نامه اقدام نکنند.
وی همچنین مشکلات مالی و بالا بودن نرخ حق بیمه، را از دیگر عوامل مهم برای بی‌تمایلی افراد برای خرید این نوع بیمه نامه‌ها دانست و گفت: مشکلات مالی سبب شده تا بسیاری از افراد با وجود ریسک بالای بیمه نکردن وسیله نقلیه شان، اما از خرید بیمه نامه شخص ثالث خودداری کنند که این موضوع در نهایت تبعات منفی زیادی را هم برای فرد و کل جامعه ایجاد خواهد کرد.
این کارشناس با بیان اینکه برای بهبود این شرایط، یکی از اقدامات بیمه مرکزی همین اعمال سیاست تشویقی بخشودگی جرایم بیمه شخص ثالث است که در دستور کار این نهاد قرار گرفته است افزود: در کنار این موضوع اعمال سیاست‌های تخفیفی، کاهش نرخ حق بیمه‌ها به دلیل بالا رفتن نرخ دیات در سال‌های گذشته، اقساطی کردن پرداخت حق بیمه‌ها و… از موارد دیگری است که می‌تواند دراین زمینه موثر واقع شود و شرایط را برای ترغیب کردن مردم برای بیمه کردن وسایل نقلیه‌شان فراهم کند.

لزوم سختگیری به قانون‌گریزان
سعید طیبی از دیگر کارشناسان صنعت بیمه درگفت‌وگو با صمت، موضوع اجبار و برخوردهای قانونی با دارندگان وسایل نقلیه‌ای که فاقد بیمه هستند را مورد تاکید قرار داد و گفت: با وجود گذشت تمام این سال‌ها و تاکیداتی که بر داشتن پوشش‌های بیمه‌ای در جامعه انجام می‌شود، اما هنوز بسیاری از افراد هستند که تمایلی به خرید بیمه ندارند و حتی از خرید بیمه‌های اجباری سربازمی زنند که به نظرمی رسد در رابطه با این دسته از افراد که قانون را زیر پا می‌گذارند باید اعمال قانون انجام شود و با آنها برخورد شود.
او به اقدام بیمه مرکزی در راستای بخشودگی جریمه بیمه شخص ثالث اشاره کرد و گفت: اگرچه هدف بیمه مرکزی در این مورد، اعمال سیاست تشویقی با هدف ترغیب افراد برای خرید پوشش بیمه شخص ثالث است، اما به نظرمی رسد تا پشت این قضیه اجبار و سختگیری نباشد نمی‌تواند خیلی نتیجه بخش و اثرگذار باشد.
وی ادامه داد: اعمال چنین سیاست‌هایی می‌تواند این نگرش را در جامعه ایجاد کند که مالکان خودرو و دارندگان موتورسیکلت، اگر اقدام به خرید بیمه نامه شخص ثالث هم نکنند، در نهایت جرایم آنها مورد بخشش قرار می‌گیرد و مشکل قانونی برایشان ایجاد نخواهد شد.
این کارشناس براین باور است که اگر بیمه مرکزی قرار است برای این دسته از افراد چنین سیاستی را اعمال کند باید پس از آن با قوانین سختگیرانه، با مالکان وسایل نقلیه فاقد پوشش بیمه برخورد جدی و قانونی داشته باشد و از تردد آنها در سطح شهر جلوگیری به عمل آورد.
طیبی معتقد است که برای دستیابی به نتایج مثبت دراین زمینه نیاز است که سایر ارگان‌ها از جمله نیروی انتظامی هماهنگی و همکاری مناسبی با بیمه مرکزی داشته باشند و جلوی تردد موتورسواران و خودروهایی که دارای پوشش بیمه شخص ثالث نیستند را بگیرند و اعمال قانون در رابطه با آنها صورت گیرد.
این کارشناس با تاکید براینکه این سخت گیری‌ها در همه کشورها وجود دارد و فقط قرار نیست که در کشور ما پیاده‌سازی شود افزود: اینکه ما بخشودگی جرایم را اعمال کنیم، سیاست‌های تشویقی دراین راستا به کار بگیریم، تخفیف در نظر بگیریم، نرخ‌های پایین برای بیمه نامه‌ها در نظر بگیریم، اما در نهایت سختگیری لازم دراین زمینه وجود نداشته باشد و با افرادی که پوشش بیمه ندارند برخورد جدی صورت نگیرد، نمی‌تواند هیچ کدام ازاین تهمیدات در بلند مدت اثر بخشی لازم را داشته باشد و شاید فقط یک مسکن کوتاه مدت تلقی شود.