موضوع درآمد ارزی بانکها در سالهای گذشته محل مناقشه بسیاری از فعالان حوزه اقتصاد است. مهمترین موضوع در بررسی نقش بانکها در نوسانات ارزی به موضوع خلق پول ارتباط دارد. به گفته برخی کارشناسان اقتصادی خلق پول با شرکت فروشی و نرخ تسعیر ارز در بانکها صورت می گیرد و تمایل بانکها به بازنگری در نرخ تسعیر ارز در ارتباط مستقیم با موضوع خلق پول است.
در اردیبهشت سال قبل احسان راکعی در گفتگو با یکی از خبرگزاریها اذعان کرد که در سه گذشته بیش از ۳.۵ میلیارد یورو خروج ارز توسط چند بانک صورت گرفته که این موضوع ضعف سیستم نظارتی بر شبکه بانکی کشور را آشکار می کند.
عباس دادجوی توکلی نیز در اظهاراتی بیان کرد برخی بانکها با سود ناشی از تسعیر ارز درآمدهای زیادی را در صورتهای مالی خود شناسایی می کنند که این موضوع سبب می شود بخش عمده ای از زیان انباشته بانکها پوشش داده شود.
دکتر محمود جامساز اعتقاد دارد که افزایش بیش از ۴۰۰ درصدی نرخ ارز در سه سال گذشته ربطی به دلالان ندارد که اگر بنا را بر این بگذاریم باید با اقدامات صورت گرفته در خصوص برخورد با دلالان باید نرخ ارز کاهش پیدا می کرد.
این اظهارات و هزاران نکته نظر دیگر به خوبی مشخص می کند که نوسانات ارزی در چندسال گذشته که اثر مستقیم بر معیشت مردم داشته دارای علتهای پنهان دیگریست که نباید ساده از کنار آن گذشت و در این میان نقش بانک مرکزی و دولت بیش از همه نشان می دهد.
سود نجومی بانک ملت از محل مبادلات ارزی
بانک ملت در سال ۹۹ از محل خرید و فروش ارز حدود ۲۷ هزار میلیارد زیان و از محل تسغیر ارز ۴۱۶ هزار و ۳۷۸ میلیارد ریال سود شناسایی کرد تا خالص سود و زیان مبادلات ارزی این بانک در سال ۹۹ به ۳۸۹ هزار و ۳۹۸ میلیارد ریال برسد. این درآمد در حالی برای بانک ملت شناسایی شد که مجموع درآمدهای عملیاتی بانک در سال ۹۹ رقم ۶۳۶ هزار و ۱۲۱ میلیارد ریال را نشان میدهد به عبارت دیگر خالص سود و زیان درآمدهای ارزی بانک ملت در این سال ۶۱ درصد درآمدهای عملیاتی بانک را شامل می شود و در همین سال میزان سود انباشته بانک ملت حدود ۱۳۸ هزار میلیارد ریال بود.
سود و زیان مبادلات ارزی بانک ملت در سال ۹۹
بانک ملت در سال قبل نیز از محل خرید و فروش ارز۱۳ هزار و ۲۷۷ میلیارد ریال زیان و از محل تسعیر ارز ۱۳۳ هزار و ۱۶۵ میلیارد ریال سود شناسایی کرد تا درآمد مبادلات ارزی این بانک در سال ۱۴۰۰ به ۱۱۹ هزار و ۸۸۷ میلیارد ریال برسد. گفتنی است مجموع درآمدهای عملیاتی بانک ملت در سال قبل ۴۶۵ هزار و ۱۱۰ میلیارد ریال بود و همانطور که مشخص است درآمد مبادلات ارزی این بانک ۲۶ درصد درآمدهای عملیاتی را شامل می شود. سود انباشته بانک در همین سال ۲۱۶ هزار و ۳۹۸ میلیارد ریال بود.
سود و زیان مبادلات ارزی بانک ملت در سال ۱۴۰۰
بانک ملت در سه ماهه سال جاری نیز از محل مبادلات ارزی یک هزار و ۱۶۸ میلیارد ریال سود شناسایی کرد تا مجموع سود مبادلات ارزی بانک ملت در ۲۷ ماه به بیش از ۵۱۰ هزار میلیارد ریال برسد و سؤال اینجاست که چنین مسئله ای چه نقشی در نوسانات ارزی کشور و سود شناسایی شده این بانک دارد؟
نکته قابل توجه اینجاست که مجموع سود مبادلات ارزی بانک ملت از سال ۹۹ تا سه ماهه سال جاری معادل ۸۱ سود انباشته این بانک در همین بازه زمانیست!!!
* رصد روز
