به گزارش بنکر (Banker)، رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به دلایل تغییرات نرخ دلار گفت: در ۲ سال گذشته ۷۲ میلیارد دلار صادرات انجام شده که ۴۵ میلیارد دلار آن بازگشته، اما ۲۷ میلیارد دلار دیگر هنوز برنگشته است و صادرکنندگان باید تا پایان تیرماه ارز حاصل از صادرات را به کشور بازگردانند.
عبدالناصر همتی درباره دلایل نوسانات اخیر نرخ ارز اظهارداشت: سیاست‌های پولی به نحوی برنامه‌ریزی شده تا بتوانیم نقدینگی را کنترل کنیم و هدف‌گذاری تورمی برای یک سال آینده را اعلام کرده‌ایم که همان ۲۲ درصد است و امیدواریم با امکاناتی که داریم در راه تحقق آن بکوشیم.
وی درباره دخالت بانک مرکزی در بازار ارز بیان داشت: یک کار این است که ارزپاشی بشود در بازار که اگر لازم نباشد انجام نمی‌دهیم و برای نوسانات کوتاه مدت ذخایر را صرف این کار نمی‌کنیم، ولی اگر احساس شود نوسان بلندمدت خواهد بود مداخله می‌کنیم. اجازه نمی‌دهیم از نرخ ارز مناسب فاصله بگیریم و بیشتر دخالت بانک مرکزی برای تامین منابع مورد نیاز واردات است و فقط امروز ۱۲۰ میلیون دلار برای تامین کالا ارائه کردیم.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: اگر دخالت ما این باشد که با نرخ پایین ورود کنیم که کاری ندارد و این همان است که آمریکا می‌خواهد و برای ما ثبات بازار مهم است.
چهار عامل افزایش نرخ ارز
عباس آرگون نائب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه چهار عامل در افزایش نرخ دخیل هستند، گفت: اولین عامل بحث تحریم‌ها است، طی سه سال گذشته و با خروج آمریکا از برجام، تحریم‌های یکجانبه درآمد‌های ارزی کشور را بسیار کاهش داد، از سویی در حال حاضر به دلیل کاهش قیمت نفت درآمد‌های ارزی حاصل از فروش طلای سیاه نیز با افت بسیار فاحشی روبرو شده است.
وی افرود: دلیل دوم نیز مربوط به بحران کرونا است، چهار ماه است که تمامی مرز‌های هوایی و زمینی برای صادرات کالا بسته است و همین عامل باعث شده بحث صادرات غیر نفتی بسیار کاهش یافته، طبعا در چنین شرایطی ورود ارز به صورت اسکناس نیز متوقف شده و همین عامل موجبات قرار گرفتن دلار در کانال ۲۰ هزار تومانی را فراهم آورده است.
آرگون بیان داشت: تا زمانیکه وضعیت صادرات سامان پیدا نکند و بازگشت ارز حاصل از صادرات نیز به روال قبل از کرونا بازنگزدد، نمی‌توان به طور قطع گفت که این بحران ارزی چه زمانی جمع و جور خواهد شد، چرا که این روز‌ها فشار بیرونی بر روی اقتصاد کشور به خصوص بر بازار ارز بسیار زیاد است، این در حالیست که بانک مرکزی تاکنون منفعل عمل کرده و باید این نهاد نفش فعالتری را در بازار ارز ایفا کند، چرا که دلار این روز‌ها سقف تاریخی خود را شکسته و باید دید این روند چه زمانی متوقف خواهد شد.
این فعال بخش خصوصی با تاکید بر اینکه نمی‌توان زمان مشخصی را برای کنترل بازار ارز در نظر گرفت، اضافه کرد: تا زمانیکه بانک مرکزی در بازار دخالت نکند و ارز نیز به صورت اسکناس در بازار به اندازه کافی وجود نداشته باشد، نمی‌توان نسبت به کنترل بازار ارز خوشبین بود، این در حالیست که بانک مرکزی در سال گذشته به خصوص در نیمه اول سال ثبات خوبی به بازار بخشیده بود، اما متاسفانه این روند ادامه پیدا نکرد، اما این امیدواری وجود دارد که طی روز‌های آینده این امر محقق شود.
تاثیر ریسک‌های سیاسی بر بازار ارز
نائب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه کشورمان به عنوان عامل سوم، یک سیگنال منفی به بازار صادر کرد، ادامه داد: همواره در مورد ارز این واقعیت وجود داشته که ریسک‌های سیاسی و اخبار منفی در این بازار تاثیر آنی و بسیار فوری داشته و این دفعه نیز دلار تحت‌اثرگذاری این‌عامل همچنان افزایش نرخ را تجربه می‌کند.
آرگون با اشاره به اینکه عامل چهارم در افزایش این روز‌های نرخ ارز، وجود تورم فراینده در اقتصاد کشور است، تصریح کرد: طی سالیان متمادی در مورد نرخ ارز یک سیاست غلط حاکم بود وآن تثبیت نرخ ارز بود، اگر فنر دلار را برای مدت‌ها ثابت نگه نمی‌داشتند طی دو دهه اخیر و اجازه می‌دادند همپای نرخ تورم، قیمت ارز نیز با شیب کند، افزایش می‌یافت، طی تقریبا یک دهه اخیر با سه جهش ارزی بزرگ و عمده روبرو نبودیم.
وی یادآور شد: با توجه به این مسئله‌ای که عنوان شد، سرکوب نرخ ارز سیاست غلطی بود که به کار گرفته شد و امروز اثرات آن را در بازار مشاهده می‌کنیم، ازسوی دیگر افزایش نقدینگی در اقتصاد مدام در حالت بازتولید است و این نقدینگی هر زمانی به بازاز‌های مختلف از جمله ارز، سکه، طلا، خودرو و مسکن سرک می‌کشد، بنابراین تا هر موقعی که این نقدینگی به طور فزاینده تولید می‌شود، نباید انتظار ثبات در بازار ارز به طور بلند مدت را داشت.
عضو هیئت نماینگان اتاق بازرگانی تهران گفت: در حال حاضر به غیر ارز مورد نیاز برای واردات، سایر تقاضا‌ها از جمله ارز مسافرتی، دانشجویی، درمانی و… کاهش یافته، به خاطر شرایطی که کرونا حکمفرما کرده و مرز‌ها بسته است، این در حالیست که تقاضا‌های غیر تجاری در بازار همواره وجود داشته و نمی‌توان آن را به طور کامل حذف کرد، بنابراین اگر شرایط کرونایی بهبود یابد و مرز‌ها باز شود، ممکن است تقاضا برای ارز افزایش یابد و این امر ممکن است باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها شود.
آرگون افرود: در حال حاضر نمی‌توان نقطه‌ای برای پایان التهاب بازار ارز تعیین کند، چرا که بازار مشخص می‌کند که نقطه تعادل ارز چه نرخی است و نمی‌توان قیمت‌ها را به صورت دستوری تعیین کرد، بنابراین تا زمانیکه این عواملی که با آن‌ها اشاره شد، وجود داشته باشند، نمی‌توان گفت که دلار ثبات خواهد داشت، هرچند ممکن است بازار کنترل شود، اما در بلند مدت با توجه به وضعیتی که وجود دارد، نرخ ارز نیز در مسیر صعود گام خواهد برداشت.
