تاثیر تحریم‌‌های بین المللی بر اقتصاد ایران

چکیده : در این مقاله قصد دارم به تاثیر تحریم های وضع شده علیه ایران در رابطه با صنعت 5 تریلیون دلاری فرانچایز در دنیا بپردازم . ( اگر با مفهوم فرانچایز آشنایی ندارید به استودیو فرانچایز کسپو مراجعه کنید ) .

مفهوم تحریم و اهداف آن

تحریم های بین المللی از گذشته یک ابزار قدرتمند برای تحقق اهداف سیاسی ، امنیتی و اقتصادی علیه منابع یک کشور بوده است.

این تحریم ها معمولا زمانی اتفاق می افتد که سیاست های آن کشور با سیاست های کشورهای تحریم کننده مغایرت داشته باشد، که این تحریم ها می تواند علاوه بر تاثیر در اقتصاد یک کشور بر سیاست، فرهنگ و رفاه اجتماعی نیز تاثیر گذار باشد .

مضرات تحریم ها: از کاهش تجاری تا بیکاری

از مضرات عمده تحریم می توان به کاهش تجارت بین المللی ، کاهش ورود سرمایه خارجی و کاهش دسترسی به تکنولوژی های پیشرفته اشاره کرد. که به طبع منجر به کاهش تولید میگردد که آن هم همراه خود بیکاری را در بر دارد.

این همه ماجرا نیست ، تحریم ها می تواند باعث کاهش ارزش پول ملی ، افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم نیز بگردد.

صنعت فرانچایز: فرصتی ناپیدا برای اقتصاد ایران

در این مقاله قصد دارم به تاثیر تحریم های وضع شده علیه ایران در رابطه با صنعت 5 تریلیون دلاری فرانچایز در دنیا بپردازم . ( اگر با مفهوم فرانچایز آشنایی ندارید به استودیو فرانچایز کسپو مراجعه کنید ) .

قبل از هر چیزی بهتر است خروجی اقتصادی چند کشور پیشتاز در این حوزه را همراه با اشتغال زایی مستقیمی که برای آن کشور داشته را با هم بررسی کنیم.

خروجی اقتصادی کشورها در صنعت فرانچایز

خروجی اقتصادی ایالات متحده آمریکا در صنعت فرانچایز تا پایان سال 2024 نزدیک به 900 میلیارد دلار بوده و باعث اشتغال زایی مستقیم بیش از  8/5 میلیون نفر در این صنعت شده است .

خروجی اقتصادی چین در این صنعت 180 میلیارد دلار برآورد شده است که سهم 3 میلیون نفری در اشتغال آن کشور دارد . از دیگر کشورهای پیشتاز میتوانم به ژاپن با 55 میلیارد دلار خروجی اقتصادی و اشتغال 600 هزار نفری ، فرانسه با 35 میلیارد دلار و اشتغال 400 هزار نفری ، انگلستان با 33 میلیارد دلار و اشتغال 700 هزار نفری ،کره جنوبی با 30 میلیارد دلار اشتغال 400 هزار نفری ، کانادا با 30 میلیارد دلار و اشتغال  300 هزار نفری اشاره کرد . البته در رتبه های بعدی نیز کشورهای نظیر استرالیا ، هند و آلمان حضور دارند .

 لازم به ذکر است صنعت فرانچایز سهم 1 تا 5 درصدی در  GDP  کشورهای نام برده را نیز دارد.

چرا ایران نتوانسته است از پتانسیل فرانچایز بهره برداری کند

حالا که اهمیت این صنعت ( فرانچایز ) را در دنیا شناختیم ، سوال پیش می آید که اقتصاد ایران که همخوانی زیادی با این مدل دارد چرا نتوانسته در این صنعت حرفی برای گفتن داشته باشد ؟

یا بهتر است بپرسیم چرا در اقتصاد کشوری که بیش از  10هزار همت نقدینگی وجود دارد، سرمایه مردم به جای ورود به این صنعت، وارد بازارهای سفته بازی مانند طلا، دلار و.. میشود؟

جواب روشن است ما هنوز نتوانسته ایم برند درست و اصولی فرانچایز داشته باشیم.

که از علل اصلی آن می توان به نبود دانش درست در این صنعت و نیز نبود رول مدل های جهانی در ایران به علت تحریم های گسترده وضع شده علیه کشور اشاره کرد.

کمبود برندهای بزرگ در بازار ایران

تحریم ها موجب گردیده برندهای فرانچایز بزرگ دنیا از قبیل مک دونالد، کی اف سی و برگر کینگ در حوزه غذایی، فروشگاه های سون الون در حوزه خرده فروشی ، د یو پی اس استور در حوزه خدمات بسته بندی و پستی، هیلتون در حوزه هتلینگ و … نتواند در ایران فرانچایزی داشته باشند و همین امر موجب گردیده دسترسی برندهای ایرانی به تجربیات و دانش حاصل شده از این صنعت بسیار محدود گردد و برندهایی که در این حوزه حرکت کردند دچار آزمون و خطاهای بسیار می شوند و چالش های بسیاری از جمله مباحث حقوقی، سیستمی، مالی و حتی لجستیک را تجربه می کنند  .

به جز سودجویان همیشگی،  برخی از برندها به اشتباه مفاهیم این صنعت را درک کردند و به نوعی تابلو فروش شده اند ( تابلو فروشی عبارت نا منحوسی است که به اشتباه به فرانچایز ارتباط داده میشود ) .

البته در چند سال اخیر به لطف دسترسی به اینترنت حضور در نمایشگاه های بین المللی و ارتباط با انجمن های فرانچایز کشورهای مختلف توسط علاقه مندان این حوزه و برگزاری دوره های تخصصی MBA و DBA  دانش خوبی وارد کشور شده است ، که جا دارد که از انجمن فرانچایز ایران به واسطه تسهیل این امور تشکر و قدردانی کنم.

اثرات تحریم در صنعت فرانچایز

1_ نبود دانش تخصصی برای این صنعت به علت نبودن رول مدل های جهانی

2_ مشکلات ایجاد شده به واسطه تحریم برای خروج برندهای ایرانی به بازارهای بین المللی

اهمیت دانش در صنعت فرانچایز

همانگونه که در قبل اعلام کردم امروزه دانش خوبی از این صنعت به واسطه اینترنت و ترجمه مقالات و شرکت در دوره های تخصصی در اختیار ما قرار گرفته است که می توانیم با استاندارد سازی رویه ها، نگارش FDD (سند افشای فرانچایز) و سیستمی کردن فرایندها به ایجاد یک برند موفق ملی امیدوار باشیم که با توجه به جمعیت حداقل 85 میلیون نفری ایران خود بازار بزرگی محسوب میگردد.

تنوع دسته بندی های فرانچایز فراتر از پوشاک و غذا

 از آنجایی که در دنیا این مدل کسب و کار بیش از 300 دسته بندی مختلف دارد . لزوم توجه به صنف های مختلف به جز مواد غذایی ، نوشیدنی و پوشاک که به نوعی در ایران پر رنگ گردیده اعم از فرانچایزهای خدماتی مانند مراقبت از سالمند، پزشکی ، خودرویی ، منزل و حتی مدل های فرانچایز شغلی و فرانچایزهای تبدیلی که توضیح آن در استودیو فرانچایز وجود دارد بیش از پیش احساس می‌گردد.

هدف 1% GDP صنعت فرانچایز ایران

پس لازمه جهانی شدن برندهای ایران، موفق شدن این برندها در سراسر کشورمان میباشد که تا رسیدن به آن جایگاه و تحقق هدف گذاری انجمن فرانچایز مبنی بر رسیدن به 1 درصد از GDP  مسیری چند ساله داریم که امیدواریم بعد از تحقق این هدف گذاری درب های تحریم برای کشور عزیزمان باز شده باشد تا بتوانیم فرانچایز موفق ایرانی را به دنیا معرفی کنیم.

تاثیر صادرات فرانچایز بر فرهنگ ایرانی

لازم به ذکر است صادرات از طریق فرانچایز علاوه بر درآمدزایی و تمام مزیت های اقتصادی می تواند فرهنگ مردم ایران را نیز برای جهانیان بیش از پیش به نمایش بگذارد ، همانگونه که برندهای غربی به واسطه بسط فرانچایزهای خود در سراسر دنیا توانستند فرهنگ خود را انتقال دهند.

سرعت رشد و نوآوری در صنعت فرانچایز ایران

پس در انتها شاید خیلی دیر با فاصله 70 ساله  از دنیا شروع به استفاده از این مدل کسب و کار کرده باشیم ولی سرعت رشدمان  بسیار زیاد می باشد که حتی در یک سری از حوزه های این صنعت حرفی برای گفتن داریم پس با توجه به ابزارهای امروزی بهانه ای برای عدم استفاده از این مدل توسعه نمی توانیم بیاوریم.

صادرات یک میلیارد دلاری غیرنفتی صنعت فرانچایز

 امیدواریم به زودی بتوانیم به هدف گذاری دیگر انجمن فرانچایز که صادرات غیر نفتی 1 میلیارد دلاری از طریق صنعت می باشد، مسیر جهانی شدن فرانچایزهای ایرانی را هموار کنیم .